Tijdens Stoptober, de maand waarin duizenden Nederlanders proberen te stoppen met roken, wijzen onderzoekers op een minder bekend risico van nicotinegebruik: schade aan het oog. Onderzoek toont overtuigend aan dat nicotinegebruik – zowel via sigaretten als e-sigaretten – het risico op oogontstekingen (uveïtis) bijna verdubbelt. Bovendien is het verloop bij rokers ernstiger en reageren de ontstekingen minder goed op behandeling.
Een nieuwe meta-analyse, uitgevoerd door onderzoekers van de Universitaire Oogkliniek MUMC+, het ILD Expertisecentrum van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein en de Kliniek voor Arbeids- en Milieugeneeskunde van het Universitair Ziekenhuis Leuven, toont aan dat rokers bijna twee keer zoveel kans hebben op het ontwikkelen van een ernstige oogontsteking – uveïtis – die zelfs tot blijvend gezichtsverlies kan leiden. “Dit onderzoek laat zien dat nicotinegebruik – ook via e-sigaretten – een belangrijke en beïnvloedbare risicofactor is voor uveïtis,” aldus de onderzoekers. De bevindingen onderstrepen dat stoppen met roken en vapen niet alleen de longen en het hart beschermt, maar ook het gezichtsvermogen kan redden. “We weten al lang dat roken slecht is voor hart en longen, maar onze studie laat zien dat het oog minstens zo kwetsbaar is,” aldus de hoofdonderzoeker, oogarts Sanela Kuč.

“Voor oogartsen is het essentieel om het rook- en vape-gedrag van hun patiënten te kennen en actief te adviseren te stoppen.”
“Roken en vapen hebben een veel bredere impact dan vaak wordt gedacht. Ze tasten niet alleen de longen aan, maar ook onze ogen, bloedvaten en ons herstelvermogen,” benadrukken de onderzoekers van de studie.

“Wie stopt met roken en vapen, beschermt dus
niet alleen zijn longen maar ook zijn gezichtsvermogen – én vergroot de kans op succesvolle behandeling.” De onderzoekers roepen oogartsen, huisartsen en andere zorgverleners op om systematisch te vragen naar rook- en vapegewoonten bij patiënten met oogklachten. Stoptober biedt volgens hen een uitgelezen moment om het gesprek over stoppen met nicotinegebruik aan te gaan – niet alleen voor de longen, maar ook om het gezichtsvermogen te beschermen. Deze nieuwe inzichten zijn letterlijk én figuurlijk een eyeopener.

Feiten in het kort

• Nicotinegebruik veroorzaakt ook oxidatieve stress en ontstekingsactivatie in het oog.
• Rokers hebben bijna 2× meer kans op uveïtis dan niet-rokers.
• E-sigaretgebruikers hebben een 2,5× hoger risico op deze oogontsteking.
• Stoppen met roken en vapen beschermt het gezichtsvermogen en verbetert behandelresultaten.

Bron:
Kuč S, Drent M, Erckens R, Ronsmans S, Wijnen P, Gijs M, Webers CAB.
Smoking and Risk of Uveitis: A Systematic Review and Meta-analysis. 2025: LINK

Zie ook krantenartikel in De Limburger van 24 oktober 2025: LINK